Pod pojęciem radiologia kryje się zarówno dziedzina medycyny, jak i specjalizacja, którą mogą wybrać lekarze. Ma ona ogromne znaczenie, ponieważ pozwala na bezpieczne, bezinwazyjne obrazowanie ciała człowieka, w tym także jego wewnętrznych struktur. Obecnie uznaje się ją za najbardziej podstawową formę diagnozowania. Do uzyskiwania obrazów wykorzystuje się promieniowanie rentgenowskie, pole magnetyczne, a także ultradźwięki. Dużą popularnością w XXI wieku cieszy się także teleradiologia, która niesie wiele korzyści zarówno dla lekarzy, placówek medycznych, jak i samych pacjentów.
Historia radiologii – jak to się zaczęło?
Patrząc na opis badania rezonansem magnetycznym lub tomografem komputerowym mogłoby się wydawać, że to nowoczesne technologie, które towarzyszą ludzkości dopiero od niedawna. To jednak bardzo mylne założenie, ponieważ początków radiologii należy upatrywać już pod koniec XIX wieku. Wszystko zawdzięczamy wynalazkowi fizyka, Wilhelma Röntgena, który to odkrył promieniowanie, nazwane później od jego nazwiska. Już dwa lata po tym odkryciu, w 1897 roku zaczęto używać promieni rentgena (promieni X) do diagnozowania złamań kości oraz chorób płuc. Obecnie, o czym wspomnieliśmy już we wstępie, w ramach radiologii korzystamy nie tylko z tego promieniowania, ale także z pola magnetycznego i ultradźwięków.Obrazowanie – nieocenione w diagnostyce wielu chorób
Obrazowanie wykonywane w ramach badań radiologicznych ma za zadanie uwidocznienie wszelkich zmian, anomalii i nieprawidłowości w organizmie pacjenta. Wykonuje się je w celu:- wizualizacji – czy można zaobserwować zmiany;
- analizy ilościowej – pozwalają zmierzyć organy lub różnego rodzaju patologie;
- lokalizacji – dzięki niej możliwe jest dokładne zlokalizowanie umiejscowienia zmian oraz najlepszej drogi dostępu do nich;
- badań przesiewowych.
Przykłady badań radiologicznych
Do badań powszechnie wykorzystywanych we współczesnej diagnostyce zaliczamy:- RTG – wykorzystuje promieniowanie rentgena, przeznaczone głównie do obrazowania kości, a także płuc;
- CT – tomografia komputerowa, także wykorzystuje promienie X, pozwala na uzyskanie wysokiej jakości obrazów struktur organizmu;
- USG – wykorzystuje fale ultradźwiękowe, stosowane wyłącznie do obrazowania tkanek miękkich, zawierających dużo wody;
- angiografia – wykorzystuje promieniowanie rentgena, służy do obrazowania naczyń krwionośnych;
- mammografia – także korzysta z promieni X, wykonuje się ją do obrazowania kobiecych piersi;
- MRI – rezonans magnetyczny, wykorzystuje pole magnetyczne, pozwala na uzyskanie wysokiej jakości obrazów organów i struktur organizmu, w tym także ich przekrojów.